ตำนานศรีสุทโธนาคสร้างแม่น้ำโขง สุวรรณนาคสร้างแม่น้ำน่าน

ตำนานศรีสุทโธนาคสร้างแม่น้ำโขง สุวรรณนาคสร้างแม่น้ำน่าน

หลายคนคงคุ้นเคยกับตำนานลำน้ำโค้ง หรือลำน้ำโขงกันมาบ้างพอสมควร แต่ในความเชื่อที่ฝังรากลึกของวิถีชุมชนริมฝั่งโขง มีตำนานกล่าวขานถึงเรื่องพญานาคราชในอดีตสองตน คือสุทโธนาค และสุวรรณนาค ผู้ปกครองเมืองบาดาลหนองกระแส โดยแบ่งอาณาเขตกันอย่างชัดเจน (เมืองหนองกระแสแสนย่าน หรือ หนองแสในอดีต เป็นดินแดนตั้งอยู่ในเมืองต้าหลี่ มณฑลยูนนาน ทางตะวันตกเฉียงใต้ของจีน พิกัดเมืองบาดาลที่ว่านี้ก็คือทะเลสาบเอ๋อร์ไห่ ทะเลสาบแห่งนี้คนไทยเรียกว่า “หนองแส” หรือ “หนองแสร์” แปลว่าทะเลสาบที่มีน้ำท่วมเจิ่ง) และมีกฎว่า จะไม่ออกหาอาหารพร้อมกัน เพื่อป้องกันการแย่งชิงในการล่าและจะบาดหมางกันระหว่างสองฝ่าย และเมื่อหาอาหารได้ จะต้องนำมาแบ่งกันคนละครึ่ง เพื่อให้การปกครองอาณาเขตของตนอยู่ร่วมกันอย่างมีความผาสุก

ครั้นเมื่อถึงเวลาออกล่า สุทโธนาค ล่าช้างได้กลับมาก็แบ่งสันปันส่วนเนื้อช้างกันคนละครึ่ง พร้อมมอบขนช้างให้เป็นการยืนยันว่าเป็นเนื้อช้างจริง หลังจากนั้นเมื่อถึงเวลาออกล่าครั้งต่อไป สุวรรณนาคได้เนื้อเม่นมาแบ่งกัน และนำขนเม่นมายืนยัน ปรากฏว่าสุทโธนาคเห็นว่าขนเม่นใหญ่กว่าขนช้าง ทำไมได้เนื้อน้อยกว่าช้าง จึงคิดว่าเม่นจะต้องเป็นสัตว์ที่ตัวใหญ่กว่า จึงคิดว่าสุวรรณนาคผิดคำสัตย์ที่ให้ไว้กับตน เกิดเป็นสงครามระหว่างนาคทั้งสองปะทะกัน ต่อสู้ห้ำหั่นกันอยู่นานถึง 7 ปี แต่ก็ไม่มีฝ่ายใดชนะ สงครามระหว่างนาคทั้งสองนี้ ทำให้ 3 โลกสั่นสะเทือนเดือดร้อนทั้งมนุษย์โลก รวมไปถึงสวรรค์และพิภพบาดาล จากเหตุเข้าใจผิดกันเพียงเท่านี้ บางตำนานก็กล่าวว่าการล่านี้ไม่ใช่กฎข้อตกลง แต่เริ่มจากการที่สุทโธนาคออกล่าสัตว์ป่าและได้ช้างมาจึงบรรณาการ ครั้นเมื่อสุวรรณนาคออกล่าได้เม่นจึงเอามาเป็นบรรณาการตอบแทน แต่ด้วยสัดส่วนเนื้อที่ไม่เท่ากันจึงเกิดหมางใจขึ้น

ความรู้ถึงพระอินทร์ (ในความเชื่อของชาวอีสานจะเรียกว่า “พญาแถน”) ผู้เป็นใหญ่ในสรวงสวรรค์ จำต้องลงมาห้ามศึกสงครามระหว่างนาคสองตน โดยให้ทั้งสองแย่งกันสร้างแม่น้ำ เพื่อพิสูจน์ความเก่งกาจสามารถของตน ถ้าผู้ใดสร้างไปถึงทะเลได้ก่อน ก็จะให้ปลาบึกไปอาศัยอยู่ที่นั้นเป็นของกำนัล

สุทโธนาคเลือกสร้างแม่น้ำไปทางทิศตะวันออกของเมืองหนองกระแส และด้วยความร้อนใจ เมื่อใดที่เจอสิ่งกีดขวางก็จะหลบหลีกโค้งไปโค้งมาจนออกสู่ทะเลในที่สุด แม่น้ำสายนี้จึงถูกเรียกว่า “แม่น้ำโค้ง” ก่อนที่จะกลายมาเป็นแม่น้ำโขงในปัจจุบัน ส่วนสุวรรณนาคนั้น สร้างแม่น้ำทางทิศใต้ของเมืองหนองกระแส ด้วยความที่ใจเย็น และมีความละเอียด จึงทำให้แม่น้ำที่สร้างขึ้นมานั้นตรงกว่า เรียกแม่น้ำสายนี้ว่า “แม่น้ำน่าน” และออกสู่ทะเลแต่ช้ากว่าสุทโธนาค เมื่อผลแพ้ชนะเป็นเช่นนี้ พระอินทร์จึงทรงประทานปลาบึกซึ่งเป็นปลาน้ำจืดขนาดใหญ่ที่สุด เพื่อเป็นของกำนัลให้อยู่ให้อยู่ในแม่น้ำโขงเพียงแห่งเดียว

กาลต่อมา นาคทั้งสองตนตั้งใจอยู่ในอุโบสถศีล (ศีล 8) ละเว้นจากการฆ่าสัตว์ทั้งปวง และบำเพ็ญตน จนกระทั่งสุทโธนาคได้พ้นภูมิเดรัจฉานเข้าสู่ทิพยภูมิพญานาค นามว่า “องค์พญาศรีสุทโธนาคราช” และสุวรรณนาคได้พ้นภูมิเข้าสู่ทิพยภูมิพญานาค นามว่า “องค์พญาสุวรรณนาคราช”

ตำนานดังกล่าวนี้ ก็ยังมีความคล้ายคลึงกับตำนานของพญานาคที่สร้างแม่น้ำสายอื่น ๆ อีก ดังเช่นเรื่องราวต่อไป ที่กล่าวถึงตำนานพญานาคในอุรังคธาตุ (พระธาตุส่วนกระดูกหน้าอก) ที่ประดิษฐานในพระธาตุพนม เรื่องราวคล้ายคลึงกันมาก เปลี่ยนเพียงแค่ชื่อของพญานาคราชทั้งสององค์ และลำน้ำที่ถือกำเนิดขึ้น รวมถึงจุดกำเนิดจากหนองแสต้าหลี่ ไปเป็นทะเลสาบเตียนฉือ ที่คุนหมิงแทน

---------------------

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของหนังสือ 

พญานาค จากตำนานสู่ความเชื่อ

ดูรีวิวและช่องทางการสั่งซื้อ << คลิก >> 👇

ผู้เขียนอนุญาตให้ Copy หรือ แชร์บทความในเว็บไซต์ ไปเผยแพร่ในช่องทางของตัวเองได้ แต่ขอความกรุณาให้เครดิต หรือแนบลิงก์สั่งซื้อหนังสือให้ด้วยจักขอบพระคุณยิ่งครับ

(ไม่อนุญาตให้จัดพิมพ์หรือจำหน่ายในเชิงพาณิชย์นะครับ)

#พญานาค #ความเชื่อเรื่องพญานาค #ตำนานพญานาค #พญานาคลุ่มน้ำโขง #พญานาคประเทศลาว #พญานาคเขมร #ศรีสุทโธนาคราช #อนันตนาคราช #ภุชงค์นาคราช #สุวรรณนาคราช #เมืองสุวรรณโคมคำ #เมืองศรีสัตตนาคนหุต

👇👇👇👇👇👇👇👇